“Alsof het een ander slag is. Alsof het geen mensen zijn, maar… honden.” Marc van Ravenstein is even stil. De verontwaardiging over de uitzending van Lubach zit diep. “Arjen haalt een paar extreme voorbeelden aan, trekt daar conclusies uit, en presenteert het alsof het voor de hele sector geldt. Dat klopt niet. En belangrijker: het is respectloos.”
In de betreffende uitzending wordt een beeld geschetst van arbeidsmigranten als uitgebuite, naamloze werkpaarden zonder rechten of perspectief. Van Ravenstein, directeur van InAxtion, ziet iets totaal anders: mensen. Mensen met een naam, een achtergrond, ambities, een familie. En vooral: mensen die bewust kiezen om in Nederland te komen werken.
De werkelijkheid is weerbarstiger én menselijker
“De meeste arbeidsmigranten die wij kennen zijn goed geïnformeerd. Ze lezen de cao, weten waar ze recht op hebben en nemen hun verantwoordelijkheid. En als iets niet klopt, dan zeggen ze dat ook. Geloof me: dit zijn geen mensen die je zomaar omver blaast.”
Natuurlijk, erkent hij, gaan er in de branche zaken mis. “Maar we moeten onderscheid maken tussen bonafide uitzendbureaus en koppelbazen. In de uitzending wordt dat gemakshalve op één hoop gegooid. Terwijl het verschil gigantisch is.”
InAxtion is aangesloten bij de ABU en NBBU, werkt met gecertificeerde huisvesting en conformeert zich aan de wet- en regelgeving. “Wij doen het netjes. Niet perfect – dat bestaat niet – maar wél met respect voor wie hier werkt.”
Werk is werk – of je nu in Groningen of Gdańsk geboren bent
Lubach noemde het “eentonig rotwerk”. Marc fronst: “Alsof werken in de bouw, techniek of productie minderwaardig is. Mijn vader werkte vroeger op de werf. Daar werd met trots over gepraat. Waarom is dat nu ineens minderwaardig als iemand uit Roemenië of Polen het doet?”
Sterker nog, veel van de mensen die via InAxtion werken, zijn betrokken bij de energietransitie, bij chipmachinefabrikanten als ASML, in de bouw of de zorg. “Dat zijn geen simpele baantjes. Dat zijn beroepen waar we in Nederland simpelweg te weinig mensen voor hebben. Dus ja, dan komt er iemand uit het buitenland. Mooi toch, dat ze dat werk wíllen doen?”
Fatsoenlijk geregeld
Ook huisvesting kwam aan bod in de uitzending. Met horrorverhalen over kamers zonder ramen en stapelbedden voor acht man. “Die bestaan ongetwijfeld,” zegt Van Ravenstein. “Maar “We zorgen voor nette, veilige en gecertificeerde huisvesting. Geen luxe appartementen, maar gewoon fatsoenlijke woonruimte waar mensen zich thuis kunnen voelen. En dat vinden wij niet meer dan normaal. Iedereen verdient een plek waar je kunt uitrusten na een werkdag.”
Bovendien, benadrukt hij, is huisvesting in Nederland een probleem dat veel groter is dan alleen bij arbeidsmigranten. “Mijn dochter had ook een studentenkamer zonder raam. Was ook niet ideaal. Maar dat was haar keuze, net als veel arbeidsmigranten kiezen voor een kamer in een gedeeld huis om kosten te delen.”
Het feit dat werkgevers vaak ook verhuurders zijn, is volgens hem een symptoom van het woningtekort. “Het is niet ideaal, maar noodzakelijk. Dan moet je daar dus fatsoenlijk mee omgaan. En dat doen wij.”
We hebben deze mensen hard nodig
Wat misschien nog wel het meest stoort, is de onderliggende toon van de uitzending. Alsof arbeidsmigranten een noodzakelijk kwaad zijn. “We hebben ze keihard nodig,” zegt Marc. “Zonder hen ligt de bouw stil, komen er geen nieuwe woningen en krijgen zorginstellingen hun roosters niet rond.”
En nee, dat is niets nieuws. “In de jaren zestig noemden we ze gastarbeiders. Nu noemen we ze arbeidsmigranten. Maar de realiteit is al decennia hetzelfde: mensen uit andere landen helpen mee om onze economie draaiende te houden.”
Geen tegenreactie, maar een ander geluid
Dit blog is geen ‘ja-maar’ reactie. Het is geen poging om InAxtion te verheerlijken of fouten in de sector goed te praten. “Er gáán dingen mis,” zegt Van Ravenstein. “En daar moeten we het over hebben. Maar laten we alsjeblieft wel het eerlijke verhaal vertellen. En de mensen om wie het gaat, met respect behandelen.”
Daarom sluit hij af met waar het eigenlijk om draait: “Luister. Het zijn gewoon ménsen hoor. Met dromen, met rechten, met verhalen. En die verhalen gaan veel verder dan de clichés op televisie.”
